De laatste keer dat de 88-jarige Kim Gu-hyeon zijn Noord-Koreaanse geboortedorp zag was 68 jaar geleden, in mei 1947. Hij ontvluchtte het communistische regime en bouwde een nieuw bestaan op in Zuid-Korea. Kim heeft er echter altijd van gedroomd om nog eens terug te gaan.

Dat gaat helaas niet zomaar. De Koude Oorlog is op het Koreaanse schiereiland nog springlevend en de aartsrivalen worden gescheiden door de zwaarst bewaakte grens ter wereld. De Zuid-Koreaanse autofabrikant Hyundai bedacht echter een manier waarop Kim toch even naar “huis” kon terugkeren, te zien in onderstaand promotiefilmpje:

https://www.youtube.com/watch?v=t4GDluTGgn0

Virtuele reis

Het bedrijf ontwierp met behulp van navigatietechnologie, foto’s en satellietbeelden van het gesloten Noord-Korea en beschrijvingen van Kim een speciale simulator. Bij dit Going Home-project wordt Kim in een auto gezet, omringd door videoschermen. Terwijl Koreaanse volksmuziek klinkt, gespeeld door een Noord-Koreaanse vluchteling, begint Kim aan de virtuele versie van de reis waar hij al zo lang van droomt.

Aan het begin van de video, wanneer hij zijn oude adres invoert in het navigatiesysteem, is Kim nog wat onwennig. Bij het oversteken van de Daedong-rivier in de hoofdstad Pyongyang reageert hij nog wat lauwtjes.

Emotionele beelden

Maar als bij het oversteken van de Wooncheon-rivier zijn oude huisje in zicht komt, gaat Kim overstag. De aankomst bij de voortuin van zijn ouderlijk huis levert emotionele beelden op. Kim:

“Moeder, ik ben het, je zoon is thuisgekomen! Moeder, waarom antwoord je niet?”

70 jaar gescheiden

Korea werd in 1945 opgesplitst in een communistische en kapitalistische helft. De divisie was tijdelijk bedoeld, maar 70 jaar later zijn de landen nog steeds gescheiden. Van 1950 tot 1953 werd een bloedige oorlog uitgevochten, waarin ook de Verenigde Staten en China ingrepen. Dit conflict eindigde niet in een vredesverdrag, maar in een wapenstilstand. Formeel verkeren de landen dus nog altijd in oorlog.

Het is voor burgers niet mogelijk om van noord naar zuid of vice versa te reizen. Ook brieven sturen of bellen is onmogelijk. Af en toe worden familiereünies georganiseerd, maar daarvoor komt slechts een select aantal mensen in aanmerking. Ook zijn hier beperkingen aan verbonden.

Een eerdere versie van dit artikel werd op 27 november 2011 gepubliceerd door NRC.