Zuid-Koreaanse managers en arbeiders zijn donderdag begonnen met het sluiten van het Kaesong Industriepark, het laatste economische samenwerkingsverband tussen beide Korea’s. Dat meldt het Zuid-Koreaanse persbureau Yonhap. Het besluit om het park dicht te gooien werd een dag eerder genomen naar aanleiding van de rakettest die Pyongyang zondag uitvoerde.

Het industriepark ligt in Noord-Korea bij de historische stad Kaesong, op zo’n 10 kilometer van de grens met Zuid-Korea. In het gebied werken Noord-Koreaanse arbeiders in fabrieken die worden gerund door Zuid-Koreaanse bedrijven. Het park werd geopend in 2004 als onderdeel van de Zonneschijnpolitiek van toenmalig president Kim Dae-jung. Hij hoopte met dergelijke samenwerkingsprojecten de banden met Noord-Korea te verbeteren.

Zuid-Koreanen weg

Inmiddels zijn alle Zuid-Koreaanse burgers teruggekeerd uit Kaesong. In het park zijn 124 Zuid-Koreaanse bedrijven gevestigd. Er werken circa 54.000 Noord-Koreanen.

Noord-Korea reageerde later op donderdag door te stellen dat alle Zuid-Koreaanse burgers uit het industriepark verwijderd zullen worden. Dat meldt Yonhap op gezag van Noord-Koreaanse staatsmedia. Ook zullen alle Zuid-Koreaanse tegoeden en eigendommen in Kaesong worden bevroren en worden twee “cruciale communicatiekanalen” afgesneden, aldus Pyongyang. De Noord-Koreaanse regering zegt dat Seoul “zal boeten” voor het sluiten van het complex en noemde het besluit om dit te doen een “oorlogsverklaring”.

Het is nog niet bekend of de sluiting permanent of tijdelijk is. Seoul zegt dat zij niet wil dat Pyongyang met Zuid-Koreaans geld haar kernwapen- en raketprogramma’s financiert. De Zuid-Koreaanse regering heeft beloofd economische verliezen van bedrijven die actief zijn in Kaesong te zullen compenseren.

Belangrijke bron van inkomsten

Het Kaesong Industriepark is een belangrijke melkkoe voor het Noord-Koreaanse bewind. Pyongyang heeft sinds 2004 bijna een half miljard euro verdiend aan de economische activiteiten in Kaesong. Die worden uitbetaald in harde valuta, die het Kimregime nodig heeft omdat de eigen munt instabiel en weinig waard is. Noord-Koreanen die in het park werken moeten een groot deel van hun loon afdragen aan het Noord-Koreaanse regime.

Hoewel het park geregeld inzet was tijdens spanningen tussen Noord- en Zuid-Korea werd het pas een keer eerder tijdelijk gesloten. Dat was overigens op last van Pyongyang, die in 2013 tijdelijk al haar burgers uit de zone terugtrok. Later werd de samenwerking in Kaesong weer hervat.

Satelliet en kernbom

Noord-Korea bracht op 7 februari een satelliet in een baan om de Aarde. De internationale gemeenschap ziet de lancering echter als een verkapte test voor een langeafstandsraket. In januari joeg Pyongyang de internationale gemeenschap tegen zich in het harnas door een kernbom te testen. Meerdere landen legden sindsdien sancties op aan het Noord-Koreaanse bewind.

Een eerdere versie van dit artikel verscheen op 11 februari op de website van NRC.