Amerikaan (22) die vastzat in Noord-Korea overleden

Geplaatst op door

Otto Warmbier, de 22-jarige Amerikaanse student die bijna anderhalf jaar gevangenzat in Noord-Korea, is overleden. Dat heeft zijn familie bekendgemaakt in een verklaring die door een ziekenhuis in Ohio naar buiten is gebracht.

Vorige week werd Warmbier vrijgelaten na gesprekken tussen Pyongyang en het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken. Snel daarna werd bekend dat Warmbier een ernstige hersenbeschadiging had opgelopen tijdens zijn gevangenschap. Volgens zijn ouders lag hij al ruim een jaar in coma. Bij terugkomst in de Verenigde Staten werd hij opgenomen in een ziekenhuis in Cincinnati, Ohio.

Warmbier, student aan de Universiteit van Virginia, werd in januari 2016 opgepakt in Noord-Korea toen hij volgens Pyongyang een propagandavlag probeerde te stelen. Hij werd in maart van dat jaar veroordeeld in een showproces tot vijftien jaar werkstraf. Kort erna is hij vermoedelijk in coma geraakt.

Beelden van een persconferentie van een geëmotioneerde Warmbier vorig jaar:

Volgens de familie is Warmbier ernstig mishandeld tijdens zijn detentie. Noord-Korea houdt echter vol dat hij in coma is geraakt door botulisme, een ernstige voedselvergiftiging die veroorzaakt wordt door een bacterie. Pyongyang beweert zelfs zelf het grootste slachtoffer te zijn van de hele zaak.

Reactie Trump

De Amerikaanse president Trump en zijn vrouw Melania hebben de familie Warmbier maandag gecondoleerd. “Er is niets meer tragisch voor een ouder dan om een kind in de bloei van zijn leven te verliezen”, aldus het staatshoofd. “Wat Otto is overkomen sterkt mijn regering in de overtuiging om tragedies te voorkomen waarbij onschuldige mensen vallen in de handen van regimes die niet de rechtsstaat of de regels van menselijk fatsoen respecteren.”

Trump veroordeelde de “wreedheid van het Noord-Koreaanse regime”. Het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken raadt burgers al langer af naar Noord-Korea te reizen. Het ministerie zei vorige week nog in gesprek te zijn met Pyongyang over de vrijlating van drie andere Amerikanen die nog vastzitten in Noord-Korea. De dood van Warmbier zal ongetwijfeld gevolgen hebben voor de aard van dit overleg.

De Zuid-Koreaanse president Moon Jae-in heeft de ouders van Warmbier gecondoleerd met hun verlies. Dat bevestigt een woordvoerder van het Zuid-Koreaanse ministerie van Buitenlandse Zaken tegenover NRC. Tevens veroordeelde het ministerie de wrede acties van het Noord-Koreaanse regime.

Nog drie Amerikanen vast in Noord-Korea

Er zitten momenteel nog drie mensen met de Amerikaanse nationaliteit gevangen in Noord-Korea:

  • Kim Dong Chul, zit vast sinds oktober 2015. Een in China woonachtige Koreaans-Amerikaanse zakenman die zowel liefdadigheidswerk als zaken deed in Noord-Korea. Hij werd opgepakt op verdenking van spionage en kreeg een werkstraf van tien jaar opgelegd.
  • Kim Sang-duk (roepnaam Tony Kim), zit vast sinds april 2017. Hij is voormalig hoogleraar aan de Chinese Universiteit van Yanbian. Hij gaf een maand les in internationale financiën en management aan een elite-universiteit in Pyongyang, waarna hij werd aangehouden. Kim wordt verdacht van het proberen omver te werpen van de Noord-Koreaanse staat.
  • Kim Hak-Song, zit vast sinds 7 mei. Hij doceerde aan dezelfde elite-universiteit in Pyongyang. De Noord-Koreaanse autoriteiten zeggen dat hij “vijandige handelingen” tegen de staat heeft verricht. Kim omschreef zichzelf eerder als een christelijke missionaris.

    • Niet eerder Amerikaan overleden

    De afgelopen jaren werden meerdere Amerikanen gearresteerd in Noord-Korea. Zij werden vaak ingezet als pressiemiddel in onderhandelingen tussen Pyongyang en Washington. Al deze Amerikanen kwamen echter weer levend terug in hun thuisland. Warmbier is de eerste Amerikaanse burger die overleed door wat hem in Noord-Koreaanse gevangenschap is overkomen.

    Wel pleegde Evan Hunziker, de eerste Amerikaanse burger die ooit in Noord-Korea werd opgepakt, kort na zijn vrijlating in 1996 zelfmoord. Hij was eerder dat jaar naar het communistische land gezwommen met het doel daar mensen te bekeren tot het christendom. Noord-Korea voert al jaren de lijst aan van landen die de meeste christenen vervolgen.

    De laatste keer dat een toerist om het leven kwam in Noord-Korea was in 2008. Toen werd een 53-jarige Zuid-Koreaanse vrouw doodgeschoten tijdens een bezoek aan de Kumgang-berg, in het zuiden van Noord-Korea. Ze zou per ongeluk een militair gebied in zijn gelopen, waarna ze onder vuur werd genomen. Het incident betekende het einde voor Zuid-Koreaans toerisme naar Noord-Korea

    Young Pioneer Tours, het reisbureau dat Warmbier naar Noord-Korea bracht, heeft maandag aangegeven niet langer Amerikanen mee te nemen op Tours naar het gesloten land. Toeristen uit andere landen kunnen nog wel mee op reizen naar Noord-Korea.

    Een eerdere versie van dit artikel verscheen op 19 juni 2017 op de website van NRC