Een Japanse toerist die sinds begin augustus vastzat in Noord-Korea is zondag vrijgelaten. Dat hebben Noord-Koreaanse staatsmedia laten weten. Volgens Pyongyang werd Tomoyuki Sugimoto het land uitgezet “op humanitaire gronden”.

Het niet bekend op basis van welk verondersteld vergrijp Sugimoto was opgepakt. Staatsmedia meldden dat de man werd vastgehouden door “een relevante institutie om informatie in te winnen over zijn misdaad tegen de Noord-Koreaanse wetten”.

De man was in Noord-Korea als toerist op een groepsreis. Japan adviseert zijn burgers sinds 2016 om niet naar Noord-Korea te reizen, omdat hun veiligheid niet kan worden gegarandeerd. Tokio en Pyongyang onderhouden geen diplomatieke betrekkingen.

Slechte banden

De banden tussen Noord-Korea en oud-kolonisator Japan zijn al jaren slecht. In de jaren zeventig en tachtig kidnapten Noord-Koreaanse geheime agenten tientallen Japanse staatsburgers, vermoedelijk om spionnen te trainen in het communistische land. Japan eist dat deze mensen worden vrijgelaten en weigert Pyongyang economische hulp te geven. Ook wil Japan dat het regime van Kim Jong-un zijn kernwapenprogramma ontmantelt.

Noord-Korea heeft in het verleden meerdere buitenlandse toeristen opgepakt, vaak op verdenking van spionage of pogingen de staat omver te werpen. Meestal betrof het Amerikanen, die als drukmiddel werden ingezet tijdens onderhandelingen met de Verenigde Staten. Eenmaal overleed een 22-jarige toerist nadat hij in Noord-Korea hersenletsel opliep en in coma raakte. De oorzaak van zijn verwondingen zijn nooit helemaal opgehelderd.

Eenmaal werd een Nederlander opgepakt in Noord-Korea. De destijds 66-jarige Utrechtse postzegelhandelaar Willem van der Bijl zat in 2011 twee weken vast op verdenking van “staatsgevaarlijke activiteiten” en werd dagelijks urenlang verhoord. Uiteindelijk werd hij na een clementieverzoek vrijgelaten.

Een eerdere versie van dit artikel verscheen op 26 augustus 2018 bij NRC