Gelovigen, met name christenen, worden zwaar vervolgd in Noord-Korea. Zij krijgen te maken met opsluiting, dwangarbeid, foltering, mishandeling en executie. Vaak worden ook familieleden van een gelovige collectief gestraft.
Lees hier mijn artikel voor Trouw: Opgesloten in een kooi onder stroom: Noord-Koreaanse christenen krijgen gruwelen te verduren
Noord-Koreanen in detentiecentra krijgen systematisch te maken met marteling, geestelijke en lichamelijke mishandeling, uithongering en onhygiënische toestanden. Wie de ergste behandelingen wilt voorkomen, kan niet zonder sociale connecties en steekpenningen. Dat blijkt uit een rapport van Human Rights Watch
Lees hier mijn artikel: Uren in kleermakerszit in detentiecentrum Noord-Korea
In Broederstrijd in Korea gaat historica Sheila Miyoshi Jager in op hoe de opsplitsing van Korea in 1945 uiteindelijk zou uitmonden in de Koreaanse Oorlog (1950-1953) en hoe dit conflict zeven decennia sinds de wapenstilstand continu na blijft etteren. Voor NRC Handelsblad recenseerde ik dit boek.
Toen de Verenigde Naties met een leger van ruim twintig nationaliteiten ingreep in de Koreaanse Oorlog wachtte een onverwachte uitdaging om in de eetgewoonten van alle militairen te voorzien. Voor de Turken werd een dieet zonder varkensvlees geregeld via een Japanse visconservenfabriek. Grieken wensten op het orthodox paasfeest vijftien levende lammeren voor hun feestmaal. De meeste Indiërs wilden weer alleen een vegetarisch potje. Ook de kleding was soms een probleem: een Thailander mat gemiddeld korter dan een Nederlander.
In Broederstrijd in Korea gaat historica Sheila Miyoshi Jager in op hoe de opsplitsing van Korea in 1945 uiteindelijk zou uitmonden in de Koreaanse Oorlog (1950-1953) en hoe dit conflict zeven decennia sinds de wapenstilstand continu na blijft etteren. Hoewel het het eerste grote ‘hete’ conflict van de Koude Oorlog was en een van de meest vernietigende slagvelden van de twintigste eeuw opleverde, staat de strijd bekend als de ‘Vergeten Oorlog’.
De tekst begint in 1945 bij de dekolonisatie én opdeling van Korea. Besproken wordt hoe Washington en Moskou beide Korea’s inrichtten naar hun eigen voorbeeld – met uiteindelijk desastreuze gevolgen. De helft van de totale tekst is vervolgens gewijd aan de Koreaanse Oorlog, waarna nog hoofdstukken volgen over de Koude Oorlog en de periode sindsdien.
Broederstrijd in Korea bevat veel interessante analyses en anekdotes, die zelfs voor veel kenners nog onbekend zullen zijn. De voorbeelden van lomp gedrag waarmee de Chinese dictator Mao Zedong Sovjetleider Nikita Chroesjtsjov treiterde, zijn bijzonder geestig. En bij vredesbesprekingen kreeg de Amerikaanse onderhandelaar een kinderstoeltje en de Noord-Koreaanse vertegenwoordiger een extra hoge stoel. ‘Generaal Nam Il [stak] een goede 30 centimeter boven mijn onwillig verlaagde positie uit’, memoreert de Amerikaan.
Interessant is ook hoe de complexiteit van het ‘Koreaanse vraagstuk’ aan de oppervlakte komt wanneer de Amerikaanse president Jimmy Carter voorstelt de tienduizenden Amerikaanse troepen terug te trekken uit Zuid-Korea. Niet alleen was de Zuid-Koreaanse president Park Chung-hee (die zelfs Amerikaanse congresleden omkocht om de aftocht te voorkomen) hiertegen gekant, maar ook vijanden China en de Sovjet-Unie bleken de ‘imperialistische’ militairen toch liever op het schiereiland te houden – om de impulsieve Kim Il-sung in toom te houden. Miyoshi Jager zet verder uitstekend uiteen hoe het ook niet altijd koek en ei was tussen bondgenoten Washington en Seoul.
De ongekende wreedheid van de Koreaanse Oorlog komt in het bijzonder aan bod in het hoofdstuk over de krijgsgevangenkampen. Voor dit deel put Miyoshi Jager uit persoonlijke ervaringen van geïnterneerden, waaruit uitgebreid geciteerd wordt. Daardoor wordt het leed van de veelal jonge militairen voelbaar.
Jammer dus dat elders in het boek de persoonlijke ervaringen dun gezaaid zijn. Er worden soms citaten aangehaald van burgers, maar de focus blijft op de machthebbers en gezagvoerende militairen. Dit resulteert erin dat het boek een prima overzicht geeft van het verloop van de strijd en de politieke ontwikkelingen in beide Korea’s, de VS, China en de Sovjet-Unie – maar dat het maatschappijbeeld in Noord- en Zuid-Korea weinig aan het licht komt.
Broederstrijd in Korea verscheen in 2013 al in het Engels, maar is nu voor het eerst in Nederlandse vertaling beschikbaar. De flaptekst belooft dat het boek is bijgewerkt ‘tot de ontmoeting van de Koreaanse leiders met de Amerikaanse president Trump in 2019’. Frappant en slordig dus dat Trump na de derde alinea van het voorwoord nergens in het boek meer genoemd wordt.
Zulke uitglijders bevat het boek verder niet. Wel overheerst vaker het gevoel dat gebeurtenissen van enorm belang voor de Koreaanse Oorlog wel héél kort besproken worden. De amfibische landing bij Incheon moet het met twee luttele alinea’s doen. Dat terwijl dit een van de meest imposante (en riskante) militaire manoeuvres van de twintigste eeuw was, die bovendien de intrede van het VN-commando in de Koreaanse Oorlog inluidde en de volledige verovering van Zuid-Korea ternauwernood wist te stoppen. Ook de wapenstilstand van 1953 die na twee jaar onderhandelen eindelijk zorgde voor een einde van de strijd wordt in anderhalve alinea afgedaan.
Dat terwijl andere zaken die hooguit zijdelings betrekking hebben op het inter-Koreaanse conflict in paginalange beschouwingen uiteen worden gezet. Zo wordt lang uitgeweid over de slechte persoonlijke band tussen Mao en Chroesjtsjov, terwijl maar matig duidelijk wordt gemaakt hoe dit de Noord-Koreaanse leider Kim Il-sung de kans gaf beide communistische heersers tegen elkaar uit te spelen. Vaker passeren lange historische bespiegelingen over China, de Sovjet-Unie en de VS de revue, zonder dat duidelijk wordt wat dit betekent voor het Koreaanse broedervolk waar het boek eigenlijk over zou gaan.
De vertaling van het boek is uitstekend verzorgd. Ondanks de informatiedichtheid en soms bijna academische formuleringen leest de tekst vlot weg.
Door het te kort uiteenzetten van cruciale gebeurtenissen en het juist lang uitweiden over bijzaken is het soms niet geheel duidelijk wat de auteur nu eigenlijk wil bespreken in haar boek. Lezers die een heldere studie van het conflict zoeken, zijn beter af bij Max Hastings standaardwerk De Koreaanse Oorlog. Toch levert Miyoshi Jager een mooie monografie af met veel interessante analyses en nieuwe informatie, die voor liefhebbers de moeite waard is.
Een eerdere versie van deze recensie verscheen op 16 oktober 2020 in NRC Handelsblad.
Ik sprak als Noord-Koreadeskundige met het Nederlands Dagblad over de Noord-Koreaanse militaire parade van afgelopen weekend. “Kim Jong-un wil laten zien dat hij meer is dan aflevering drie uit de Kim-dynastie.”
Lees hier het hele interview (achter betaalmuur): De modern aangeklede parade in Pyongyang was een strategische Hollywoodshow
Afgelopen zaterdag presenteerde Noord-Korea twee nieuwe typen raketten in een militaire parade. Ook gaf Kim Jong-un een toespraak. Social distancing en mondkapjes waren geheel afwezig op het massa-evenement.
Lees hier mijn analyse: Noord-Korea nog steeds „vrij van corona”, zegt Kim
Bekijk hier een video van de gehele militaire parade, inclusief expertcommentaar van NK News:
Voor EenVandaag op NPO Radio 1 blikte ik vooruit op de Noord-Koreaanse militaire parade ter ere van het 75-jarig jubileum van de Koreaanse Arbeiderspartij. Welke wapens worden er vertoond en wat wil Kim Jong-un daarmee bereiken?
Luister hier het radiofragment terug: Noord-Korea houdt zaterdag een militaire parade, welke wapens toont Kim Jong-un dit keer?
Na sinds november 2018 van de radar te zijn verdwenen, is de Noord-Koreaanse waarnemende ambassadeur in Italië eindelijk terecht. Jo Song-gil blijkt via een derde land te zijn gevlucht naar Zuid-Korea, zo werd eerder deze maand bekend. En dat dit publiek gemaakt werd, schoot veel mensen in het verkeerde keelgat.
Jo werkte sinds 2015 op de ambassade in Rome als secretaris en werd in 2017 waarnemend ambassadeur, toen de zittende vertegenwoordiger als vergelding voor een Noord-Koreaanse kernproef het land uit werd gezet. Op 10 november 2018, vlak voor hij zou terugkeren naar Pyongyang, verscheen Jo niet meer op zijn werk. Ook van zijn echtgenote ontbrak ieder spoor.
Al snel deed het gerucht de ronde dat het echtpaar het land ontvlucht was en asiel had aangevraagd in een onbekend westers land. Dit kwam blijkbaar ook het Noord-Koreaanse bewind ter ore. Dat liet Jo’s achtergebleven 17-jarige dochter ophalen door ambassademedewerkers. Vier dagen na zijn verdwijning werd het meisje teruggevlogen naar Pyongyang. De Italiaanse staatssecretaris van Buitenlandse Zaken Manlio Di Stefano reageerde woedend: ‘Ze loopt nu het risico te worden gemarteld door een van de slechtste regimes ter wereld. Degenen die dit hebben laten gebeuren, zullen boeten’.
Nu hebben Zuid-Koreaanse politici bekendgemaakt dat Jo en zijn vrouw al in juli aankwamen in Zuid-Korea. Dit zorgde direct voor een storm van kritiek in Zuid-Koreaanse media. Nu bekend was dat Jo naar de ‘aartsvijand’ was overgelopen, zou zijn dochter in Noord-Korea ernstig gevaar lopen op vervolging. De Zuid-Koreaanse overheid lijkt met die gedachte dan ook de aankomst van Jo bewust geheim te hebben gehouden. Minister van Buitenlandse Zaken Kang Kyung-hwa zegt geen idee te hebben hoe de informatie heeft kunnen uitlekken.
Jo komt uit een Noord-Koreaanse elitegeslacht en ook zijn vader en schoonvader werkten als ambassadeur. Hij is een van de hoogstgeplaatste Noord-Koreanen die ooit is ‘overgelopen’ naar het Zuiden. In 1997 wandelde de Noord-Koreaanse topideoloog Hwang Jang-yop in Beijing de Zuid-Koreaanse ambassade binnen om asiel aan te vragen. Hwang was de bedenker van de Noord-Koreaanse staatsideologie Juche en zijn overlopen werd vergeleken met ‘alsof Joseph Goebbels zou zijn overgelopen’. Na zijn aankomst in Seoul wijdde hij de rest van zijn leven aan het bekritiseren van de onmenselijkheid van het Noord-Koreaanse regime, waarover hij twaalf boeken en honderden artikelen schreef. In zijn land van herkomst werd zijn hele familie gezuiverd.
In 2016 liep een andere prominente Noord-Koreaan over naar Seoul: vice-ambassadeur voor het Verenigd Koninkrijk Thae Yong-ho. Ook hij werd na zijn aankomst een prominent criticaster van Pyongyang en mensenrechtenactivist. Thae spreekt vloeiend Engels en is geregeld te gast in podcasts, radioprogramma’s of het Amerikaanse Congres om over de wantoestanden in Noord-Korea te spreken. Inmiddels probeert hij zijn invloed in de politiek aan te wenden: eerder dit jaar werd hij namens de Conservatieven gekozen in het Zuid-Koreaanse parlement. Thae zegt dat het staande praktijk van Pyongyang is om familieleden van gevluchte Noord-Koreanen te straffen. ‘Kim misbruikt zelfs de liefde tussen ouders en kinderen’. Volgens hem zijn er meer prominente Noord-Koreanen naar het Zuiden gevlucht, maar is dit vanwege hun achtergebleven familie nooit bekendgemaakt.
Dit artikel is geschreven voor de rubriek ‘In de Wereld’ van De Groene Amsterdammer.
Ook in tijden van pandemie slaagt Noord-Korea er goed in VN-sancties te omzeilen. Het land importeerde nu al meer olie dan is toegestaan voor 2020, verkocht steenkool aan China en kunstwerken aan Zuid-Koreaanse kopers. Dat staat in het nieuwste halfjaarlijkse onderzoeksrapport van het door de Verenigde Naties aangestelde Expertpanel.
Lees hier het hele artikel: Noord-Korea zit potdicht, behalve voor illegale handel