Tag archieven: Activisme

Deze activist stuurde 80.000 dvd’s van The Interview naar Noord-Korea

Geplaatst op door

Lee Min-bok vluchtte twintig jaar geleden uit Noord-Korea tijdens een grote hongersnood, waarbij honderdduizenden mensen om het leven kwamen. Sindsdien heeft Lee een fijn en goed bestaan opgebouwd in Zuid-Korea. Maar hij blijft zich als activist inzetten om zijn oude landgenoten te helpen. Zijn laatste actie: het sturen van tienduizenden dvd’s van comedyfilm The Interview naar het gesloten land van Kim Jong-un.

Lee knoopt vlak voor de grens die het communistische noorden scheidt van het democratische zuiden pakketten met dvd’s aan grote, langwerpige ballonnen. Hij stuurt ook dollarbiljetten en pamfletten mee. Sinds januari heeft hij al viermaal ’s nachts een groep ballonnen naar Noord-Korea gestuurd, afgelopen zaterdag voor het laatst. De activist zond in totaal ruim 80.000 exemplaren van The Interview, een platte comedy van Seth Rogen en James Franco waarin Kim Jong-un (gespeeld door Randall Park) in opdracht van de CIA door twee oenen wordt vermoord:

Niet ongevaarlijk

Dat dit niet geheel zonder risico is, weet Lee maar al te goed. Op Noord-Koreaanse propagandawebsites wordt hij uitgemaakt voor “menselijk afval” en “minder dan een beest”. Onlangs ontving hij een e-mail waarin stond dat zijn “hoofd door de ijzeren knuppel der gerechtigheid verpulverd” zou worden en zijn armen “aan stukken gereten door de dolk des oordeels” als hij door zou gaan met zijn ballonacties. Hij traceerde de oorsprong van de e-mail naar de Chinese stad Shenyang, waar veel Noord-Koreanen werken en waar een Noord-Koreaans consulaat is gevestigd. De mail wordt nu onderzocht door de Zuid-Koreaanse autoriteiten.

Maar dat is niet het enige. In oktober vorig jaar schoten Noord-Koreaanse militairen op de ballonnen toen ze de grens over zweefden. Sindsdien wordt Lee tot zijn ergernis vergezeld door politieagenten en militairen wanneer hij ballonnen gaat oplaten. Veel Zuid-Koreaanse politici zijn ook tegen de acties van Lee en anderen, omdat deze de al moeizame banden met Noord-Korea zouden schaden en provocaties van Pyongyang in de hand zouden werken. De kritiek is niet aan Lee besteed. Hij laat zich niet intimideren of van de wijs brengen – niet door Noord-Korea, niet door Zuid-Korea.

Een eerdere uitzending van ODN over de ballonacties van Lee, waarin hij ook zelf aan het woord komt:

‘Platte, vulgaire film’

Maar waarom stuurt Lee dan juist exemplaren van The Interview? De Amerikaanse lachfilm is dan wel kritisch tegenover het regime van Kim Jong-un, de film wordt vooral gekenmerkt door plas-, poep- en erectiegrappen. Reacties van Noord-Koreaanse vluchtelingen die de film zagen lopen sterk uiteen. Lee slaagde er zelf nota bene niet in de comedy uit de kijken omdat hij hem te slecht, flauw en vulgair vond.

Maar daar is het Lee uiteindelijk niet om te doen. Hij zegt de Noord-Koreanen de waarheid te willen vertellen over hun regime aan de hand van deze film. Lee:

“Noord-Korea haat deze film omdat hij Kim Jong-un laat zien als mens en niet als god. De film maakt korte metten met de verheerlijking van de leider. Als je in Noord-Korea de waarheid vertelt, betekent dat je dood. Maar door vanaf hier deze ballonnen op te laten, kan ik veilig de waarheid vertellen.”

Sony-hack

Ook Sony, dat de film uitbracht, kreeg te maken met dreigingen uit Noord-Korea. Pyongyang deed vorig jaar een oproep om de film niet uit te brengen omdat deze vol met smaad, laster en propaganda zou zitten. Toen dit niet werkte, voerden Noord-Koreaanse hackers volgens de FBI een cyberaanval uit op Sony, waarbij films, interne e-mails en privacygevoelige gegevens van het bedrijf op straat kwamen te liggen. Ook werd gedreigd met een aanslag als de comedy zou worden uitgebracht. Sony trok de film aanvankelijk terug, maar uiteindelijk ging The Interview alsnog in première.

Lee is ervan overtuigd dat zijn acties vrede op het schiereiland en de hereniging van Korea zullen bespoedigen:

“We kunnen met deze ballonnen helpen de hereniging te bewerkstelligen. De Zuid-Koreaanse overheid investeert miljoenen in het bouwen van een F-22-straaljager die niet voor vreedzame doeleinden is maar die zij wel beweert nodig te hebben. Waarom moeten burgers zoals ik deze acties in de duisternis uitvoeren?”

Bekijk hier een documentaire van VICE over Zuid-Koreaanse ballonacties en de discussie hieromtrent:

Een eerdere versie van dit artikel werd op 8 april 2015 gepubliceerd door NRC.

Met afleveringen van Friends de dictatuur van Kim Jong-un ten val brengen

Geplaatst op door

In de jaren negentig werd bij het huis van de 9-jarige Noord-Koreaan Kang Chol-hwan op de deur geklopt. Zijn grootvader was schuldig bevonden aan hoogverraad, een misdaad waarvoor in Kim Il-sungs koninkrijk drie generaties moesten boeten. Na negen jaar in een gruwelijk strafkamp te hebben doorgebracht, kwam Kang op vrije voeten. Hij ontvluchtte Noord-Korea en besloot zich in te zetten om de dictatuur van Kim Jong-un ten val te brengen.

Hoe doet hij dit? Nou, door jaarlijks duizenden usb-sticks met films en tv-series het communistische land in te smokkelen. Hele seizoenen Friends en hyperdramatische Zuid-Koreaanse soapseries, kaskrakers als Titanic, Lucy, Son of God, 22 Jump Street en zelfs The Interview worden de grens met China over gebracht. Ook meer serieuze speelfilms als The Great Dictator, Snowpiercer en Das Leben der Anderen zijn beschikbaar. Kang, oprichter van het North Korea Strategy Center, is er van overtuigd dat dit de beste manier is om het regime van Kim Jong-un schade toe te brengen.

Kang Chol-hwan

Kang Chol-hwan

Niet droneaanvallen of een militaire invasie zullen het Noord-Koreaanse volk bevrijden, maar de humor van Chandler en Joey, meent Kang. Hij vergelijkt het tegenover techblog Wired met de rode pil in The Matrix, waardoor men in één klap bevrijd wordt uit een wereld van illusies. “Als Noord-Koreanen Desperate Housewives kijken, zien ze dat niet alle Amerikanen oorlogszuchtige imperialisten zijn”, aldus Kang.

Strakke ideologie als zwakte

Organisaties die films en andere informatie naar Noord-Korea smokkelen, zien de sterke afhankelijkheid van het regime van ideologische controle als een zwakke plek. Smokkelaar Jung:

“Wat ik doe is wat Kim Jong-un het allermeest vreest. Iedere usb-stick die ik de grens overstuur leidt tot misschien wel honderd Noord-Koreanen die zich gaan afvragen waarom ze op deze manier leven. Waarom ze in een aquarium wonen.”

Na zijn vlucht uit ‘het meest gesloten land ter wereld’ schreef Kang het boek De Aquariums van Pyongyang over zijn tijd in het beruchte Noord-Koreaanse werkkamp Yodok. Het was een van de eerste boeken over de kampen, waarin naar schatting zo’n 80- tot 100 duizend mensen gevangen zitten. Het leverde hem een audiëntie bij George W. Bush op. Maar uiteindelijk draaide Kang zijn strategie om: in plaats van informatie over Noord-Korea aan de buitenwereld te vertellen, bracht hij informatie over de buitenwereld naar Noord-Korea.

“Niet te vroeg juichen”

Noord-Koreadeskundige Sico van der Meer van Instituut Clingendael juicht het initiatief van Kang toe, maar waarschuwt voor al te veel optimisme:

“Het idee om informatie te verspreiden in Noord-Korea om een beweging van onderaf te stimuleren is een mooie gedachte. Naarmate de bevolking beter doorheeft dat het regime ze voorliegt met propaganda, zal er frictie ontstaan. De ervaring leert echter dat Pyongyang terugdeinst voor echte hervormingen. Dit initiatief is dus een druppel op een gloeiende plaat, maar iedere druppel is mooi meegenomen.”

Kang, die in de top tien van een dodenlijst van Pyongyang prijkt, is ervan overtuigd dat Noord-Koreanen niet lang meer onder hun repressieve overheid hoeven te leven. Mede dankzij zijn werk begint het regime al scheurtjes te vertonen. “Binnen tien jaar kan ik vrij in- en uitreizen.” Kang hoopt dat de films ertoe leiden dat leden van de Noord-Koreaanse elite zich tegen het systeem gaan verzetten.

Een eerdere versie van dit artikel werd op 2 maart 2015 gepubliceerd door NRC.