Het is ieder jaar weer een vaste ergernis voor de VN-commissie die moet toezien op naleving van de sancties tegen Noord-Korea. Wéér blijkt voor miljarden illegaal te zijn gehandeld met Pyongyang, dat ondertussen onafgebroken doorgaat met het produceren van kernwapens en het schenden van mensenrechten. Ook in het laatste jaarlijkse rapport van de VN-Veiligheidsraad bleek het weer raak.

Het verslag noemt 25 landen die mogelijk VN-sancties geschonden hebben. Zuid-Afrika zei van niets te weten en beloofde de zaak uit te zoeken. China, dat Noord-Korea al sinds afkondiging van de strafmaatregelen helpt om die te omzeilen, zei dat sommige genoemde leveringen humanitaire hulpgoederen betroffen. Vijf landen bleken echter gewoon doodleuk in hun transportdocumenten te hebben toegegeven verboden producten van de dictatuur te hebben afgenomen. Opmerkelijk: de vaste handelspartners van Pyongyang halen normaliter juist de meest creatieve trucs uit om hun sporen uit te wissen.

Die vijf landen hadden echter wel een heel bijzonder verweer: er was een tikfout gemaakt, van slechts één letter zelfs. Op het douaneformulier bleek het verkeerde Korea te zijn ingevuld. Op dergelijke documenten worden de namen van de landen niet voluit geschreven, maar wordt een universele code gebruikt van de Internationale Organisatie voor Standaardisatie (ISO). Dat systeem moet voorkomen dat in verschillende talen en landen uiteenlopende codes en afkortingen gebruikt worden.

De ISO stelt niet alleen een lijst op met codes voor landen, maar ook voor valuta, talen, tijdsaanduidingen en een hele reeks aan typen goederen.

Bij de Korea’s wordt verwarring niet voorkomen, maar juist veroorzaakt door het codesysteem. Noord-Korea is KP, Zuid-Korea is KR. Een van de landen die opgaf machines waarop een embargo geldt naar het dictatoriale land te hebben gestuurd was nota bene Duitsland, dat momenteel het roulerend voorzitterschap bekleedt van de VN-sanctiecommissie. De andere tikfouten werden begaan door Brazilië, Kazachstan, Spanje en het Verenigd Koninkrijk, die juist opgaven voor flinke bedragen te hebben geïmporteerd uit Noord-Korea. Laatstgenoemde twee landen zouden daarmee óók nog EU-sancties schenden.

De vijf landen zeiden verder geen clandestiene handel te drijven met Noord-Korea. Overigens zal de VN-commissie de zaak rondom de tikfouten niet hoog opnemen. Er zijn namelijk nog genoeg landen die wél daadwerkelijk stiekem handelsbetrekkingen onderhouden met Pyongyang. Om die verboden goederenstromen te ontdekken, is wat meer nodig dan het nakijken van een tikfout op een douaneformulier.

Dit artikel is geschreven voor de rubriek ‘In de Wereld’ van De Groene Amsterdammer