Noord-Korea ziet burgers uit Zuid-Korea niet meer als „landgenoten”, maar als inwoners van een ander, vreemd land. Met deze en andere opmerkingen nam de Noord-Koreaanse leider Kim Jong-un afscheid van een decennialang uitgedragen staatsideologie die hereniging van beide Korea’s als hoogste doel omschreef. Kim omschreef Zuid-Korea als de „voornaamste vijand”.
Bij EenVandaag Radio sprak ik over de oplopende spanningen tussen Zuid-Korea en Noord-Korea, sinds laatstgenoemde een militaire spionagesatelliet lanceerde. Staan we aan de vooravond van een nieuwe cyclus van spanningen en provocaties? En wat kan zo’n spionagesatelliet?
Noord-Korea heeft dinsdag een militaire spionagesatelliet gelanceerd. Volgens staatsmedia heeft dictator Kim Jong-un inmiddels de eerste door de Malligyong-1 geschoten beelden bekeken: die van een Amerikaanse militaire basis op Guam. Hoewel het de eerste militaire spionagesatelliet betrof, was het niet de eerste keer dat het Kim-regime een kunstmaan lanceerde. Afgelopen mei en augustus mislukten nog twee pogingen.
Noord-Korea mag bekend staan als een geïsoleerd land. Het had tot vorige maand wel wereldwijd 53 ambassades. Had, want Pyongyang sloot de afgelopen weken kort na elkaar vier posten: in Spanje, Hongkong, Angola en Uganda. Wat betekent deze diplomatieke terugtrekking?
Noord-Koreanen hebben er vanaf deze maand een nationale feestdag bij: 18 november staat voortaan bekend als Raketindustriedag. Op die dag lanceerde het totalitaire land vorig jaar zijn meest geavanceerde intercontinentale raket tot nu toe, die het hele Amerikaanse en Europese vasteland kan bereiken. Destijds werd niet enkel deze Hwasong-17 onthuld. Het was ook de eerste keer dat de dochter van de Noord-Koreaanse dictator Kim Jong-un in het openbaar te zien was.
Het was een leuk en attent idee van de Russische autoriteiten, om de Noord-Koreaanse leider Kim Jong-un tijdens zijn bezoek aan Vladivostok een typisch Russische oesjanka-bontmuts met oorflappen cadeau te doen. Maar wat doe je als je de maat van de ontvanger niet weet? ,,Het is absoluut ondenkbaar om iemand in [Noord-Korea] te vragen naar de omvang van het hoofd van de leider”, zo zei de Russische ambassadeur Aleksandr Matsegora in een interview met Russische media.
Hierop zaten de Russen met de handen in het haar. ,,Het was een absoluut onmogelijke missie”, herinnert Matsegora zich, die zijn diplomatieke staf aan het denken zette – met resultaat. Een ambassademedewerker merkte op dat er meerdere foto’s waren waarop de Russische ambassadeur en Kim Jong-un naast elkaar staan. Wat nu als we het hoofd van Matsegora opmeten en de omvang daarvan vergelijken met het hoofd van Kim op de foto’s?
Een nauwkeurige beeldanalyse bevestigde de vermoedens van Mategora dat Kims hoofd iets kleiner is dan zijn eigen ,,zeer grote” exemplaar. Het cadeau werd overhandigd door minister van Defensie Sergej Sjoigoe, die in juli nog in Pyongyang stond te applaudisseren voor de langs rollende Noord-Koreaanse massavernietigingswapens waartegen Moskou eerder nog VN-sancties steunde. Het was even spannend, maar de opluchting volgde snel: de muts paste perfect over Kims iconische kapsel.
,,Kameraad Kim Jong-un vond zijn cadeau heel mooi, omdat Sjoigoe het schonk vanuit zijn hart”, zei Matsegora in het interview. Volgens de ambassadeur gaf de Grote Leider hoogstpersoonlijk toestemming om een foto van hem met de oesjanka op te verspreiden via de Noord-Koreaanse staatsmedia.
De bontmuts was niet het enige geschenk dat Kim ontving. Hij kreeg ook een geweer cadeau – grappig, want Kim had hetzelfde presentje voor president Poetin meegenomen. Verder kreeg de Noord-Koreaanse dictator een handschoen van een ruimtepak, een vliegtuigmodel, een schilderij, een kogelvrij vest, meerdere aanvalsdrones en een zwaard mee naar huis – waarmee minstens twee VN-sancties werden geschonden. Ook werd de dictator vermaakt met een walrus die trucjes deed. Een balletuitvoering van De schone slaapster van Tsjaikovski viel minder in de smaak: Kim aanschouwde het gebeuren zichtbaar verveeld en vertrok na het eerste bedrijf.
Een eerdere versie van dit stuk verscheen op 2 oktober 2023 bij NRC.
Na ruim twee maanden in Noord-Koreaanse detentie te hebben doorgebracht, is de Amerikaanse soldaat Travis King woensdag het land uitgezet. In de Verenigde Staten zal hij voor de krijgsraad moeten verschijnen. King rende in juli tijdens een Zuid-Koreaanse tour door het grensgebied de grens met Noord-Korea over.
De 23-jarige beroepsmilitair is woensdag in Amerikaanse hechtenis genomen nadat hij door Pyongyang de grens met China was overgezet. Daarvandaan is hij via Zuid-Korea naar de Verenigde Staten gebracht. Washington benadrukte dat er geen concessies gedaan zijn aan Pyongyang om de militair het land uit te krijgen.