Contract getekend bij Uitgeverij van Oorschot

Goed nieuws! Ik werk – met flinke tussenpozen – al enkele jaren over een populair-wetenschappelijke geschiedenis over Noord-Korea (1945 – heden). Tot nu toe deed ik dat in mijn vrije tijd. De reden dat er de afgelopen maanden wat weinig updates op deze website verschenen was dan ook dat ik druk was met ander werk en daarnaast aan mijn boek schreef, in plaats van aan losse artikelen.

De afgelopen maanden ben ik ook in gesprek geweest met uitgeverij Van Oorschot over de publicatie van dit boek. Tot mijn vreugde heeft de uitgever mij een contract aangeboden, dat ik afgelopen woensdag getekend heb.

16722533_1604898632858734_6063807097518113057_o

De komende maandag ga ik (naast mijn werk bij NRC) dus flink aan de slag om dit boek af te ronden. Ik zal de lezers van deze website op de hoogte houden van het proces. Daarnaast kunt u uiteraard in de tussentijd nog steeds publicaties van mijn hand over Noord-Korea verwachten.

16711736_1604898702858727_381466829824347112_n

Kims halfbroer was niet machiavellistisch genoeg

Rondom de Noord-Koreaanse leider Kim Jong-un ontvouwt zich een waar koningsdrama. Nadat eind 2013 zijn machtige oom Jang Song-thaek werd geëxecuteerd, werd maandag zijn oudere halfbroer, de 45-jarige Kim Jong-nam, vermoord op de luchthaven van Kuala Lumpur. Zuid-Koreaanse en Amerikaanse inlichtingendiensten vermoeden dat Pyongyang achter de moord zit.

Maandag werd Kim Jong-nam belaagd door twee Aziatisch ogende vrouwen, die een chemisch goedje op de man spoten. In 2012 vond eerder een moordpoging op hem plaats, waarna Kim Jong-nam zijn halfbroertje smeekte om zijn leven te sparen. Inmiddels zijn de twee vrouwen en een taxichauffeur aangehouden.

Emigré

Kim Jong-nam woonde sinds zeker 2003 in het Chinese gokparadijs Macau, waar hij zich vooral liet kennen om zijn decadente levensstijl. Hij zei in interviews dat hij zijn broertje te jong en onervaren vond als leider. Ook voorspelde hij dat „zonder hervormingen het regime ineen zal storten”, maar verder bemoeide Kim Jong-nam zich niet met staatszaken. Het huidige bewind piekert niet over enige economische of politieke hervormingen.

Kim Jong-nam was de oudste zoon van ’s lands vorige leider Kim Jong-il (1941–2011). Mogelijk hoopte hij erop zelf ooit de Grote Leider te worden. Vanaf 1998 kreeg hij enkele hoge posities toebedeeld. In 2001 vergezelde hij zijn vader tijdens een bezoek aan Shanghai, waar hij voorgesteld werd aan Chinese regeringsfunctionarissen en ondernemers.

Hij werd echter geboren uit een geheime affaire van zijn vader met de in Noord-Korea beroemde actrice Song Hye-rim. Ook had hij een opvliegend karakter: hij zou meermaals geschoten en gevochten hebben in Noord-Koreaanse nachtclubs.

Disney-incident

Het schandaal dat Kim Jong-nam de kop kostte vond plaats in mei 2001. Toen reisde hij met een vals paspoort naar Tokio, naar eigen zeggen om Disneyland te bezoeken. Op de luchthaven werd hij aangehouden en een nacht in detentie gehouden. Kim mocht Japan weer verlaten, maar werd op het vliegveld gefotografeerd door de toegestroomde pers, die vooral inzoomden op zijn gouden Rolex-horloge en halsketting.

Voor een regime dat zijn macht ziet als afhankelijk van een minutieus uitgedachte en fel opgedrongen persoonlijkheidscultus, zijn dergelijke schandalen niet makkelijk te vergeven. Voor vader Kim Jong-il was dat onvoorspelbare, avontuurlijke gedrag van zijn zoon volstrekt ongepast en zelfs gevaarlijk voor een toekomstige leider van Noord-Korea. Het staatshoofd mag genieten van alle luxes van het leven, maar moet ook een uiterst calculerend, voorzichtig opererend staatsman zijn.

Kim Jong-un

Die nieuwe machiavellistische leider werd gevonden in jongste zoon Kim Jong-un, nu 33 jaar oud en sinds 2011 aan de macht, en minstens even wreed als zijn vader. Onder zijn heerschappij zijn tientallen hogere en lagere leden van de Noord-Koreaanse elite uit de weg geruimd. Dit moet niet slechts gezien worden als Kim die onwelgevallige figuren zuivert, maar ook als een strijd tussen rivaliserende facties binnen de elite om geld en macht. En bij zo’n strijd vallen slachtoffers. Het is dan ook niet ondenkbaar dat de moordopdracht niet van Kim Jong-un, maar uit een van de facties kwam.

Trump

Het ontbreekt Pyongyang in ieder geval niet aan zelfvertrouwen sinds het aantreden van de Amerikaanse president Trump. Toen laatstgenoemde zondag de Japanse premier Abe op bezoek had, lanceerde Noord-Korea een ballistische raket. Hierbij werd naast het projectiel ook de nieuwe Amerikaanse opperbevelhebber getest. Slechts een dag later werd Kim Jong-nam vermoord.

Het is nu vooral kijken hoe Trump zal reageren op de Noord-Koreaanse provocaties. Hij zinspeelde eerder op een kleinere internationale militaire rol van de VS. Maar na de rakettest zondag zei de Republikein ,,voor 100 procent achter Japan [te] staan”. De Zuid-Koreaanse interim-president Hwang Kyo-ahn riep donderdag op om Noord-Koreaanse vluchtelingen in het land beter te beveiligen.

Feestdag

Op donderdag was in Noord-Korea niets te merken van de moord op de halfbroer van de Grote Leider. Die dag vierden burgers de Dag van de Stralende Ster, de geboortedag van Kim Jong-il. Op deze officiële feestdag tonen de Noord-Koreanen hun liefde voor de Kimdynastie in de vorm van massale dansen, sportevenementen en vuurwerkshows. Dat de halfbroer van de leider kort daarvoor is vermoord, is hoogstwaarschijnlijk niet bekend bij de bevolking.

Een eerdere versie van dit artikel verscheen op 16 januari 2017 in NRC Handelsblad.

Noord-Korea test ballistische raket

Het Noord-Koreaanse leger heeft zondag een ballistische raket getest. Dat heeft de Zuid-Koreaanse krijgsmacht bevestigd, meldt het Zuid-Koreaanse persbureau Yonhap. Het projectiel werd vanaf de oostkust van het land gelanceerd en kwam na zo’n 500 kilometer in zee terecht.

Het projectiel is vermoedelijk een middellangeafstandsraket van het type Musudan. Die wapens hebben een geschat bereik van 3.000 kilometer. Dat is bij lange na niet genoeg om het grondgebied van de Verenigde Staten te bereiken.

Donald Trump

Het is de eerste keer sinds de beëdiging van de Amerikaanse president Donald Trump dat Pyongyang een raket heeft getest. De Zuid-Koreaanse legertop veroordeelde de proef zondag en noemde die “een duidelijke schending van resoluties van de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties”.

Zuid-Koreaanse generaals vermoeden dat de test bedoeld is om indruk te maken op Trump en zijn nieuwe regering. De rakettest kwam tijdens een bezoek van de Japanse premier Shinzo Abe aan de VS. Tijdens een korte persconferentie zei Trump kortweg dat de VS “voor 100 procent achter Japan staan”. Hij veroordeelde of noemde de raketproef verder niet:

THAAD

Vorig jaar sloten Zuid-Korea en de VS een akkoord om het hypermoderne raketafweersysteem THAAD te vestigen op Zuid-Koreaans grondgebied. THAAD is bedoeld om Zuid-Korea te verdedigen tegen nucleaire en raketdreigingen van de communistische noorderbuur. In 2016 testte Pyongyang twee kernwapens en een langeafstandsraket. Daarnaast werden meerdere kleinere projectielen afgevuurd.

China is fel tegen de plaatsing van THAAD. Volgens Beijing druist dit in tegen de strategische belangen van China en verstoort de militaire verhoudingen in de regio Afgelopen week zette Beijing nog tientallen Zuid-Koreaanse missionarissen het land uit. Ook in Zuid-Korea is veel weerstand tegen THAAD.

Kim Jong-un

De Noord-Koreaanse leider Kim Jong-un zei op Nieuwjaarsdag nog dat zijn land “in de laatste fase” is bij het ontwikkelen van een intercontinentale raket die de Amerikaanse westkust moet kunnen bereiken. Trump zei vorige maand dat hij ervoor zal zorgen dat hij de voltooiing van zo’n wapen zou voorkomen. Hoe hij dat zou gaan doen, zei Trump er niet bij.

Een eerdere versie van dit artikel werd op 12 februari 2017 gepubliceerd op de website van NRC.

Artikel op De Correspondent

Vandaag is mijn eerste artikel over Noord-Korea gepubliceerd bij De Correspondent. In het stuk bespreek ik hoe Noord-Korea wordt weergegeven in de media en hoe dit beeld niet alleen niet strookt met de werkelijkheid, maar ook schadelijke gevolgen heeft. Vervolgens reik ik (met hulp van hoogleraar Koreastudies Remco Breuker) handvatten aan voor een betere berichtgeving over Noord-Korea.

Lees het artikel hier. Onderaan kunt u eventueel een reactie plaatsen, waarop professor Breuker en ik zullen proberen te reageren.

Een Noord-Koreaans bierfestival

Vorige week sprak ik op BNR Nieuwsradio over het Pyongyang Taedonggang Beer Festival, dat al gauw in westerse media werd omgedoopt tot “het Oktoberfest van Noord-Korea”. Het is het eerste bierfestival van het land.

Het evenement is bedoeld ter vermaak van de elite van het land, die in de hoofdstad woont en zich dit soort uitspattingen kan permitteren. Dat geldt niet voor veel van de overige 20 miljoen Noord-Koreanen die in de rest van het land leven. Maar ook probeert het regime hiermee te laten zien dat Noord-Koreanen van hun leven genieten “ondanks pogingen van de imperialisten om het land te isoleren”, aldus Pyongyang. De werkelijkheid is uiteraard anders…

Bekijk hier de uitzending van persbureau AFP over het bierfestival:

En hier de meer bombastische uitzending van de Noord-Koreaanse staatstelevisie:
https://www.youtube.com/watch?v=JHwQF1G_CE0

De grootste Amerikaanse fan van Noord-Korea

Een vredelievend, autonoom en puur land. De meeste mensen zullen hierbij niet direct aan het totalitaire Noord-Korea denken. Toch is dat hoe Ken Roh, groot pleitbezorger van het communistische land in de Verenigde Staten, de natie in Los Angeles omschrijft na zijn 69e bezoek aan het gesloten land.

Buzzfeed wijdde een longread aan de 72-jarige Roh, die zij de “grootste fan van Noord-Korea in de VS” noemen. Op de avond in Los Angeles hebben zo’n dertig mensen zich verzameld om te luisteren naar de ervaringen die Roh in Pyongyang heeft opgedaan. Het is meestal hetzelfde groepje gelijkgestemden, dat twee tot drie keer per jaar bijeenkomt om Koreaans te eten en bij te kletsen – onder meer over “het glorieuze leiderschap van kameraad Kim Jong-un”.

Bekering

Roh kwam 43 jaar naar de VS vanuit Zuid-Korea, dat toen ook nog een dictatuur was. In 1990 bezocht hij voor het eerst Noord-Korea. Hij was meteen verkocht en richtte de nieuwssite en het YouTube-kanaal Minjok Tongshin op. Daar probeert hij Noord-Korea, een van de grootste vijanden van de Amerikaanse overheid, op te hemelen als een mooi en rechtvaardig land.

De meest bekeken video van Roh, waarin hij de zoons van een naar Noord-Korea overgelopen Amerikaan interviewt (alleen in het Koreaans):

Het werk van Roh is in Pyongyang niet onopgemerkt gebleven. In 2008 behaalde hij een PhD in politicologie aan de Kim Il-sung Universiteit in de Noord-Koreaanse hoofdstad. In 2014 werd hij onderscheiden met de internationale Kim Il-sungprijs, een hele eer in Noord-Koreaanse contreien.

Op de bijeenkomst in Los Angeles koesteren meer mensen warme gevoelens voor Noord-Korea, een land dat door de VN wordt gezien als een van de grootste schenders van mensenrechten ter wereld. Michael Kim zegt onder het genot van een glaasje rijstwijn:

“Ik zou er zeker de voorkeur aan geven om in Noord-Korea te wonen. Mensen zijn puurder in Noord-Korea, ook al zijn ze armer. Maar daar is niets slechts aan.”

Lees hier de longread ‘Meet North Korea’s Number One Fan In The United States’ (3.431 woorden, leestijd circa 14 minuten) op de website van Buzzfeed.

Dit artikel verscheen op 11 juli 2016 op de website van NRC

Noord-Korea lanceert raket vanaf onderzeeër

Het Noord-Koreaanse leger heeft zaterdagochtend een ballistische raket vanaf een onderzeeër gelanceerd. Het projectiel faalde echter kort na te zijn afgevuurd. Dat heeft de Zuid-Koreaanse legertop laten weten, meldt persbureau Yonhap.

De raket werd vanuit de kustwateren buiten Sinpo richting het oosten gelanceerd. “De SLBM [van een onderzeeboot gelanceerde ballistische raket, red.] werd normaal van de onderzeeër gelanceerd, maar wij geloven dat de vlucht onsuccesvol was”, aldus het Zuid-Koreaanse leger in een korte persverklaring. Volgens schattingen ontplofte het projectiel op zo’n tien kilometer hoogte, na slechts een korte afstand gevlogen te hebben.

De krijgsmacht zei “zulke provocatieve handelingen van Noord-Korea” sterk te veroordelen. De lanceringen zijn in strijd met VN-resoluties. Vorige maand testte Pyongyang nog diverse middellangeafstandsraketten van het type Musudan. Ook toen faalden meerdere lanceringen.

Noord-Korea verbetert rakettechnologie

Volgens Seoul heeft Noord-Korea de afgelopen jaren belangrijke vorderingen geboekt bij het lanceren van raketten vanaf duikboten. Zuid-Korea schat dat het Noorden nog zo’n drie jaar nodig heeft om technologie op dit gebied te ontwikkelen die militair kan worden ingezet.

Dat zou slecht nieuws zijn voor de belangrijkste rivalen van Pyongyang: Zuid-Korea en de Verenigde Staten. Raketten die worden afgevuurd vanaf duikboten zijn namelijk veel moeilijker om van tevoren te detecteren. Daarnaast zou de SLBM-technologie een toevoeging zijn aan het al zorgwekkende Noord-Koreaanse wapenarsenaal, dat kernwapens en langeafstandsraketten bevat.

Drie maanden geleden voerde Pyongyang ook al een SLBM-test uit. Toen viel de raket in de lucht in meerdere stukken uiteen na zo’n dertig kilometer te hebben gevlogen.

Reactie VS

Het Amerikaanse leger bevestigde dat de Noord-Koreaanse raket zaterdag na een korte vlucht in zee is gestort. Ook de VS zeiden de lancering te veroordelen.

De lancering komt één dag nadat Zuid-Korea en de VS een akkoord tekenden voor de plaatsing van THAAD, een geavanceerd raketafweersysteem dat het Zuiden moet beschermen tegen aanvallen uit het Noorden. Ook legden de Verenigde Staten twee dagen geleden voor het eerst sancties op aan de Noord-Koreaanse leider Kim Jong-un. Dat werd door Pyongyang beschreven als een “rode lijn” en een “oorlogsverklaring”.

Een eerdere versie van dit artikel verscheen op 9 juli 2016 op de website van NRC

Akkoord Zuid-Korea en VS over plaatsing raketafweersysteem

Na vijf maanden onderhandelen hebben de Verenigde Staten en Zuid-Korea een akkoord bereikt over het plaatsen van het raketafweersysteem Terminal High Altitude Area Defense (THAAD) in laatstgenoemde land. Dat liet het Zuid-Koreaanse ministerie van Defensie vrijdag weten, meldt persbureau Yonhap. Het wapensysteem is niet onomstreden: China verzet zich al maanden hevig tegen de plaatsing van THAAD.

Het geavanceerde raketafweersysteem is bedoeld om Zuid-Korea te verdedigen tegen nucleaire en raketdreigingen van de communistische noorderbuur. Pyongyang test vaak raketten en dreigt geregeld om haar kernwapens in te zetten. In 2010 werden een Zuid-Koreaans marinefregat en eiland zelfs door het Noord-Koreaanse leger onder vuur genomen.

Nadat het regime van Kim Jong-un begin dit jaar zowel een kernwapen als een langeafstandsraket testte, begonnen de besprekingen over het plaatsen van THAAD. Nu hier een akkoord over bereikt is, wordt gekeken naar een locatie om het systeem te plaatsen. Uit veiligheidsredenen wordt die plek niet openbaar bekend gemaakt. Seoul wil het systeem uiterlijk eind 2017 in gebruik nemen.

Tegen het zere been van China

Direct na bekendmaking van het akkoord liet China weten “sterke onenigheid en ferme oppositie” tegen het plaatsen van THAAD te koesteren. De actie druist in tegen de strategische belangen van Beijing en verstoort de militaire verhoudingen in de regio, aldus het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken. Ook Rusland reageerde verontwaardigd op het besluit en riep Washington en Seoul op het akkoord te herroepen.

In een poging de zorgen van China weg te nemen, zei de Zuid-Koreaanse onderminister van Defensie Yoo Jeh-seung vrijdag dat THAAD uitsluitend gebruikt zal worden tegen dreigingen uit Noord-Korea. Beijing zei echter dat het systeem “niet helpt bij het bereiken van de denuclearisering van het Koreaanse schiereiland”. Sterker nog, volgens Beijing schaadt THAAD de “vrede en stabiliteit in de regio”.

Ook in Zuid-Korea was er weerstand tegen de plaatsing van het systeem. De belangrijkste oppositiepartij, de Minjoo-partij, zei dat de onderlinge Koreaanse spanningen door THAAD alleen maar zullen verslechteren. Ook verwacht de partij dat het systeem tot een economische domper leidt, omdat de handel met China eronder zal leiden. De Volkspartij, een kleinere oppositiepartij, zei ook dat Seoul de tegenstand van China niet moet onderschatten.

Radar

THAAD wordt vervaardigd door de Amerikaanse wapengigant Lockheed Martin. Het systeem bestaat uit vijf componenten: mobiele lanceereenheden, onderscheppingsraketten, een radar, een controle-eenheid en een ondersteunende eenheid. China maakt zich vooral zorgen om de X-Band-radar, omdat die volgens Beijing gebruikt kan worden om de Chinese militaire activiteiten te bespioneren. De radar heeft een bereik van zo’n duizend kilometer.

Een eerdere versie van dit artikel verscheen op 8 juli 2016 op de website van NRC